Refluks żołądkowo-przełykowy (GERD, Gastroesophageal Reflux Disease) to stan, w którym kwas żołądkowy cofa się do przełyku, powodując podrażnienie i zapalenie. Jest to powszechna dolegliwość, która może wpływać na jakość życia, jeśli nie jest odpowiednio kontrolowana. Refluks może wynikać z różnych przyczyn, takich jak osłabienie dolnego zwieracza przełyku, nieprawidłowe działanie mięśni przełyku lub nadmierna produkcja kwasu żołądkowego.
Główne objawy refluksu to zgaga, czyli pieczenie w klatce piersiowej, które często nasila się po posiłkach lub w pozycji leżącej. Osoby z refluksem mogą również doświadczać kwaśnego smaku w ustach, trudności w połykaniu, przewlekły kaszel, chrypka, a nawet bóle w klatce piersiowej, które mogą być mylone z bólem serca. W niektórych przypadkach refluks może prowadzić do stanów zapalnych gardła i przełyku, co może powodować dodatkowe objawy jak ból gardła czy uczucie przeszkody w przełyku.
Diagnozowanie refluksu często zaczyna się od wywiadu medycznego, gdzie lekarz pyta o objawy i ich częstotliwość. Następnie mogą być przeprowadzone różne badania, aby potwierdzić diagnozę:
Jeśli podejrzewasz u siebie refluks, warto zacząć od zmiany stylu życia. Zaleca się unikanie pokarmów i napojów, które mogą nasilać objawy, takich jak kawa, alkohol, cytrusy, czekolada, tłuste jedzenie, a także palenie tytoniu. Ważne jest również utrzymanie odpowiedniej wagi ciała, ponieważ nadwaga zwiększa ryzyko refluksu. Wskazane są również mniejsze, ale częstsze posiłki oraz unikanie jedzenia przed snem. W przypadku braku poprawy po wprowadzeniu tych zmian, należy skonsultować się z lekarzem.
Leczenie refluksu może obejmować zarówno metody farmakologiczne, jak i nieinwazyjne. Leki z grupy inhibitorów pompy protonowej (IPP), takie jak omeprazol, są często pierwszym wyborem, ponieważ skutecznie zmniejszają produkcję kwasu żołądkowego. W przypadkach opornych na leczenie, mogą być stosowane inne leki, jak antagonisty receptora H2 czy prokinetyki, które poprawiają funkcjonowanie przewodu pokarmowego. W sytuacjach bardziej skomplikowanych, gdzie leczenie farmakologiczne nie przynosi wystarczającej ulgi, może być rozważana chirurgia, jak fundoplikacja. Ponadto, regularne wizyty kontrolne u gastroenterologa oraz przestrzeganie zaleceń dietetycznych i stylu życia są kluczowe w zarządzaniu refluksem i zapobieganiu jego nawrotom.